Nhức cái đầu với các quy chế bầu cử Đại hội Đảng quá, mình hiểu lơ tơ mơ thế này chả biết có đúng không.
I. Cơ cấu tổ chức
- Đảng viên: hơn 4.5 triệu vị
- Đại biểu ĐH 12: 1510 vị, họp ở TT Hội nghị Quốc gia
- Ban chấp hành TƯ (BCH): 200 ủy viên (khóa 11 bao gồm 175 chính thức và 25 dự khuyết). Nhiệm kì 5 năm rồi các vị họp 14 bận ở trụ sở TƯ Đảng, gọi là Hội nghị (HN) 1 ~ 14. Ủy viên dự khuyết chỉ được họp mà không được biểu quyết.
- Bộ chính trị (BCT): 16 bô lão quyền lực nhất. Đứng đầu là Tổng bí thư (TBT). Các bác họp có vẻ thường xuyên.
- Ban bí thư (BBT): làm các công việc hàng ngày của TƯ Đảng. Thường trực BBT là người chỉ đạo các công việc thường ngày của BBT (một số người coi bạn này là “phó TBT”)
II. Ai bầu ai
- Ai được đi dự ĐH 12: ngoài 200 ủy viên TƯ khóa 11, các vị khác chắc chọn các key persons bên dưới (không rõ cụ tỉ cách thức, không tìm hiểu làm gì)
- ĐH 12 sẽ bầu ra BCH khóa 12, vẫn gồm 200 vị (180 chính thức, 20 dự khuyết). Sau đó ĐH ủy quyền hoàn toàn cho BCH. Đại biểu không được bầu vào BCH (1310 vị còn lại) có thể đi cà-phê ngắm các thiếu nữ Hà Thành trong tiết trời trở lạnh
- BCH mới họp riêng tại trụ sở TƯ Đảng, bầu ra 16 vị ủy viên BCT từ danh sách 200 ủy viên BCH
- BCH bầu TBT từ danh sách 16 ủy viên BCT
- BCT cử một số thành viên BCT vào BBT. BCH bầu một số vị khác vào BBT (các vị này có thể coi là ủy viên “dự khuyết” BCT :D)
- BCH bầu Ủy ban kiểm tra TƯ và chủ nhiệm của Ủy ban này.
- ĐH họp ngày cuối, để BCH báo cáo kết quả bầu bán, các vị được bầu bán ra mắt
- Họp báo
Như vậy có 2 câu hỏi:
- Các vị trí thuộc nhà nước (CTN, TT, CTQH) thì Đảng không bầu. Đảng chỉ bầu họ vào BCT, và giới thiệu ra QH khóa tới bầu (về mặt lý thuyết thì QH có thể không chuẩn thuận, dù điều này hầu như không thể xảy ra). Như vậy, BCH TƯ sẽ biểu quyết về việc giới thiệu ai vào các chức danh quan trọng trên (và có thể là cả các chức danh như Chánh Án TAND tối cao hay Viện trưởng VKSND tối cao nữa).
- Phân công công việc cho các vị trong BCT: ví dụ bác nào làm thường trực BBT, bí thư HN, HCM, bác nào làm trưởng các ban quan trọng (tổ chức, tuyên giáo, chánh văn phòng TƯ đảng, vv). Cái này có vẻ do BCT (không phải BCH) quyết định. Và BCT cũng không nhất thiết họp và công bố luôn dịp ĐH này, mà có thể họp và quyết định sau đó.
III. Việc đề cử, ứng cử
Để vào được các vị trị cao hơn thì rõ ràng trước tiên phải được bầu vào BCH gồm 180 vị (ủy viên chính thức) đã. Sau đó lại phải được bầu vào BCT, tiếp đó mới được bầu vào vị trí TBT (hoặc được biểu quyết nhất trí giới thiệu ra QH bầu các chức danh tứ trụ khác).
ĐH bầu BCH từ danh sách:
- Được đề cử trước đại hội
- Tự ứng cử trong đại hội
- Được đề cử trong đại hội
Về cơ bản, cái số 1 đã đâu vào đấy rồi (mà bác nào “xin rút” thì không có trong danh sách bầu BCH chứ chưa vội nói đến danh sách bầu BCT), nên mọi người đang quan tâm đến cái 2 và cái 3. Ở các kì ĐH trước, hầu như không có ai tự ứng cử trong ĐH mà nên cơm cháo gì. Còn được đề cử trong ĐH cũng có trường hợp vào được BCH, nhưng không vào được BCT hay BBT. Bởi vì các vị trí đó ngã ngũ trước ĐH hết rồi. Ở kì này, do có nhiều tin đồn trên mạng mẽo, nên dân mới quan tâm đến cái 2 và 3 thế, thực ra là quan tâm đến 1 trường hợp cụ thể :D.
Về lý thuyết, ai dự ĐH cũng có quyền tự ứng cử. Nhưng quy chế bầu cử năm nay (đã được thống nhất trong phiên trù bị của ĐH) thì các ủy viên BCH khóa cũ, nếu không được BCH cũ chọn đề cử trước đại hội thì không được tự ứng cử trong đại hội nữa. Lý do là tuân thủ quyết định của tổ chức mà mình là thành viên (tức là BCH khóa trước) - cái này hình như gọi là “tập trung dân chủ”.
Nếu ai đó thuộc BCH khóa cũ vẫn “mặt dày” đứng lên tự ứng cử thì sao? Cái này mình không chắc lắm, nhưng đoàn chủ tịch 17 vị của ĐH có thể phán quyết là sự ứng cử này vi phạm quy chế bầu cử đã được thống nhất, nên không hợp lệ.
Chỉ còn khả năng “Được người khác đề cử trong đại hội”. Chú ý là:
- Người đề cử phải không thuộc BCH khóa 11 (vì nếu thuộc BCH khóa 11 thì anh phải tuân thủ quyết định của BCH khóa 11)
- Người được đề cử, nếu thuộc BCH khóa 11, thì phải làm đơn xin rút (vì lý do tương tự như trên). Tương tự trường hợp tự ứng cử, nếu không xin rút thì đề cử có thể bị xem là không hợp lệ
- Sau đó, ĐH sẽ biểu quyết xem “có cho rút hay không”
- Nếu ĐH quyết không cho rút thì mới được vào danh sách ứng viên để bầu BCH (bầu vẫn có thể trượt nhé)
Chú ý là số dư để bầu tối đa là 30%, như vậy để chọn ra 200 ủy viên TƯ thì danh sách bầu không quá 260 ứng viên. Vì BCH khóa cũ đã giới thiệu 221 vị, nên còn tối đa 39 chỗ nữa. Trường hợp được đề cử/ứng cử và không rút lớn hơn 39 thì sẽ xét từ trên xuống (chưa rõ cách thức tiến hành - do đoàn chủ tịch ĐH quyết định).
Sau đó, BCH khóa mới họp bầu BCT. Thì các bước đề cử ứng cử trên lại diễn ra. Chú ý là nó đã diễn ra tương tự 1 lần ở Hội nghị 14 trước thềm ĐH 12. Chỉ khác là khi đó là họp BCH cũ, còn giờ là BCH mới.
Một câu hỏi khó hiểu là nếu 1 bác tứ trụ cũ trúng vào BCH mới nhưng lại trượt BCT thì biết phân công bác làm chi bây chừ :D